19 Mart 2015 Perşembe

40 dereceyi geçen her skolyoz mutlaka ameliyat edilmeli mi?

Skolyoz konusunu inceliyoruz. Önceki yazılarda sorun nedir, neden yakınıyoruz sorusuna cevap aramaya başlamıştım, aynı konu üzerinde devam ediyoruz.
Gelin skolyoz konusunda yaratılmış olan bir diğer efsaneye bakalım
  • İlerlemiş ve belli bir dereceyi geçmiş skolyozlar mutlaka hemen ameliyat edilmelidir.
         Mutlaka ve hemen kısımları yanlış. 

Belli bir derecenin (belde 40, sırtta 50) üzerindeki skolyozların iki önemli özellikleri var:


  1. Genellikle bu derecelerden sonra başkaları tarafından da farkedilebilen kozmetik bir sorun olmaya başlıyorlar.
  2. Hastanın boy büyümesi dursa bile ilerleyebiliyorlar.
Gelin bu iki faktörü inceleyelim. Öncelikle, skolyozun oluşturduğu görüntü bozukluğunun hastanın kendisi ve ailesi tarafından algılanması ve önemsenmesinin, dışarıdaki herhangi insanlar tarafından tanınmasından farklı olduğunu belirteyim. Çok sık karşılaşılan bir durum: hastamızın 20-30 derecelerde skolyozu var, ya ailesi bir acayiplik olduğunu düşündüğü için, yada başka bir nedenle çekilen (mesela bir akciğer) röntgeninde göründüğü için skolyoz aniden fark (ve teşhis) ediliyor. 

Bu durumdaki hastalar o andan itibaren kendilerini sakat olarak görmeye başlıyorlar. Hastanın görüntüsü geçen haftadan farklı mı? Kesinlikle hayır. Geçen hafta görüntümüzden bir şikayetimiz varmıydı? Yine hayır. Bu örneği skolyoza bağlı "ben çirkinim" algısının aslında ne kadar değişken olabildiğini vurgulamak için hep veririm.

Peki, 40-50 dereceyi geçerse ne olur? 

Tek fark, artık şans eseri değil de gerçekten görülerek farkedilmesi. Evet, bu derecelerdeki skolyozlar dışarıdan farkedilir.

Bu önemli mi? Kişiye göre değişir. Her insanın kendi beden algısı faklıdır. Bu nedenle de, ne skolyozundan rahatsız olarak düzeltilmesini isteyen bir kişiyi yalnızca kozmetik bir cerrahi istiyor diye küçümseriz (ki gerçekten büyük ölçüde kozmetik cerrahidir, ta ki 80li derecelerde olmasın); ne de bu durumdan rahatsız olmayan bir kişiye (eğer büyümesini tamamlamış ise) mutlaka ameliyat olmasını öneririz. Kısaca, eğer vücudunuzun şekli ile barışıksanız mutlaka ameliyat olmanız gerekmez.

Erişkinlikte de ilerlerse ne yaparız (ki ilerleyebilir demiştiniz)?

Bunu ilerlerse ve sorun olmaya başlarsa düşünürüz. Daha önce skolyozların 80li derecelere ulaşmadan gerçek tıbbi sorunlar yaratmadıklarından bahsetmiştim. Artık günümüzde zaten bu kadar ileri ve tedavi edilmemiş skolyoz vakaları çok nadir.

Buna karşılık, 40-50 derecelere gelmiş skolyozlar orta yaşlara yaklaşılıp vücut biraz ağırlaşınca ağrı kaynağı olabiliyorlar. Hastaları bu yönden uyarıyoruz. Ancak o zaman da hastalarıma söylediğim, "İleride muhtemelen ağrınız olacaktır. O zaman (eğer olursa) tedavi olmayı seçebilirsiniz, ama buna karşın aynı zamanda görüntünüzden de şikayetçiyseniz, şimdi (yada daha erken) tedavi olmayı da seçebilirsiniz" seçenekleridir.

Özet olarak;

Büyümesini tamamlamış kişilerde 40-50 dereceyi geçen skolyozlar görüntü yada ileri yaşlarda ağrı nedeniyle genellikle cerrahiye gider. 

Ancak, bunun zamanlaması tümüyle hastanın kararıdır, görüntünüzle barışıksanız mutlaka acele ameliyat olmaya gerek yok.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder