Skolyozun boy büyümesi ile ne ilgisi var?

Skolyoz konusunu inceliyoruz. Önceki yazılarda sorun nedir, neden yakınıyoruz sorusuna cevap aramaya başlamıştım, aynı konu üzerinde devam ediyoruz.
Bu sefer bir efsaneden değil de genellikle pek anlaşılmayan yada yanlış anlaşılan skolyoz-büyüme ilişkisinden bahsetmek istiyorum.

• Skolyozun büyüme ile ne ilgisi var?

Aslında direkt bir ilgisi yok, yani skolyozu ortaya çıkaran etmen büyüme değil muhtemelen. Ancak yine de skolyozun seyrini en fazla etkileyen faktörün büyüme olduğu söylenebilir. Peki, neden böyle?

Şöyle düşünelim, kendimiz yada çocuklarımız büyürken, sağ tarafları ile sol taraflarının eşit büyüyeceğini mutlak bir doğru olarak düşünüyoruz. Ya öyle değilse? Büyüyen çocukların skolyoz hastalığına omurganın sağ / sol büyüme simetrisinin bozulması neden olabilir mi? Evet, son derece mantıklı, olabilir. Bu durum doğuştan skolyozlarda (konjenital) genellikle tam bir sağ/sol asimetrisi, idyopatik olanlarda ise biraz ön-sağ/arka-sol asimetrisi (yada tersi) şeklinde görülüyor.

Peki, neden skolyoz ergenlikte ortaya çıkıyor yada artıyor? Tam da bu büyüme asimetrisi nedeniyle olabilir. Çocuğumuzun en hızlı boy attığı dönemde, omurgasının da bir tarafı diğer tarafına göre çok hızlı boy atıyor, bu nedenle de bir bakıyoruz, eğrilik bazen bir yılda 15-20 derece artabiliyor. 

• Şimdi, önemli bir soru: çocuklarımız kaç yaşına kadar büyür?

Skolyoz açısından, sanıldığı gibi 18 yaş değil. 18 yaş daha çok zihinsel bir sınır, bedensel değil. Doğrusu ne? 

1. Kızlar; genellikle ilk adet görmelerinden sonra 1-2 yıl daha büyüyüp, erişkin boylarına çok yakın bir boya gelirler.
2. Erkekler; biraz daha zor, çünkü adet gibi kesin bir gösterge yok. Ancak onlarda da aynı işlevi ses kalınlaşmasının gördüğü düşünülüyor. İlginçtir, ses kalınlaşması aniden, neredeyse günler içinde oluveren bir şey.

• Peki, madem öyle, skolyoz neden bazen erişkinlerde de ilerliyor yada erişkin yaşta ortaya çıkabiliyor?

Erişkinlerde ilerleyen skolyozlar genellikle belirli bir derecenin (bundan daha önce de bahsetmiştim) üzerinde ve artık omurganın bedeni tam dik olarak taşıyamadığı durumlarda ortaya çıkıyor. Yani bu durumda, asimetrik bir büyüme değil de, omurganın asimetrik bir çökmesi ilerleme nedeni. 

Burada tekrarlayalım, eğer 30 derecenin altında bir skolyozunuz var ve büyümeniz tamamlanmış ise, çok ileri yaşlarınıza dek skolyozunuzun ilerlemesi beklenmez!

Erişkinlikte ortaya çıkan skolyozlar ise genellikle daha yaşlı kişilerde, vücudun zaten biraz çökmeye başlaması ile oluşuyor. Boyumuz büyürken nasıl asimetrik büyüyebiliyorsak (bir hastalık), kısalırken de asimetrik kısalabiliyoruz (başka bir hastalık). Bu nedenle, erişkinlerin skolyozlarının ilerlemesini boylarını takip ederek yapabileceklerini belirtmekte yarar var. 30-50 yaşlarınız arasında, skolyozunuzun ilerlemesinin en önemli belirtisi boyunuzun kısalmasıdır.

Görüldüğü gibi, skolyoz boy ilişkisi her yaşta karşımıza çıkıyor.